ექიმები ვაქცინაციის შესახებ/Həkimlər peyvənd barədə
კორონავირუსის პანდემიის დაწყებიდან, საზოგადოების გარკვეული ნაწილის ყველაზე დიდ მოლოდინს, ვაქცინის შექმნა წარმოადგენდა. თანამედროვე ტექნოლოგიებისა და მეცნიერების ერთობლივი ძალისხმევით, ვაქცინის დამზადება უმოკლეს დროში მოხდა. ახალი ვირუსის წინააღმდეგ დღესდღეობით უკვე, რამდენიმე ტიპის ვაქცინა არსებობს.
თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ ვაქცინის უსაფრთხოებასა და ეფექტურობაზე უკვე არაერთი მაგალითი არსებობს, მაინც არსებობს უნდობლობაც. ამ მხრივ, არც ჩვენი ქვეყანაა გამონაკლისი. საქართველოში ვაქცინაციის მოწინააღმდეგეთა რიგებში, არც თუ ცოტა მოქალაქეა.
სპეციალისტები ამ ფაქტს, სხვადასხვა გარემოებას უკავშირებენ. შეიძლება იყოს ეს დეზინფორმაცია ვაქცინასთან დაკავშირებით, ან „ავტორიტეტები“, რომლებიც თავიანთ არა ინფორმირებულობას და მის თანმდევ შიშებს სხვებს გადასცემენ.
პანდემიურ კრიზისზე და ვაქცინის შექმნის მნიშვნელობაზე, რუსთავის ცენტრალური საავადმყოფოს ეპიდემიოლოგი მაია რაზმაძე საუბრობს.
აღნიშნავს, რომ ვაქცინამ უდიდესი საქმე გააკეთა და მისი შექმნიდან დღემდე, უკვე არაერთი ადამიანის სიცოცხლე გადაარჩინა.
„სრული დატვირთვით პაციენტების მიღება დავიწყეთ 2020 წლის ნოემბრიდან. იმდენად უცხო იყო ეს დაავადებაა, რომ ექიმებიც სულ ძიების პროცესში იყვნენ, როგორ ემკურნალათ პაციენტებისთვის, რით ეშველათ და ნელ-ნელა ზოგადად პრაქტიკით მოვიღეთ გარკვეული ცოდნაც. იყვნენ როგორც მძიმე, ასევე მსუბუქი პაციენტებიც. თუმცა, ყველაფერს აკეთებდნენ ექიმები, რომ ეს მძიმე პაციენტები გადაერჩინათ, მაგრამ ყოველთვის არ დგებოდა ეს შედეგი. მაშინ, როდესაც დაიწყო ვაქცინაცია, ვაქცინირებულებიც ავადდებოდნენ, მაგრამ შედარებით მსუბუქად მიმდინარეობდა პროცესი, ვიდრე არავაქცინირებულ პაციენტებში.
ზოგადად ვაქცინაცია ეს, ძალიან კარგი პროცესია. გვიცავს დაავადებებისგან, ნებისმიერი ვაქცინა, არა მარტო კოვიდის.
აუცილებელია ვაქცინაცია მოსახლეობისთვის, რომ უფრო მარტივად გადავიტანოთ დაავადება და ეპიდემიურ სიტუაციაში არ აღმოვჩნდეთ“, – მაია რაზმაძე.
ვაქცინაციის მნიშვნელობაზე საუბრობს, კლინიკა „რუსთავის“ კოვიდთერაპიის განყოფილების ხელმძღვანელი გიორგი მოდებაძეც.
აღნიშნავს, რომ ვაქცინა მნიშვნელოვანია, კოვიდის მიერ გამოწვეული გართულებების თავიდან ასაცილებლად.
„ ეს ისეთი დაავადება იყო, რომლის მეზოლოგიაც არ ვიცოდით. ეტაპობრივად ვსწავლობდით, მის მკურნალობასაც, მიმდინარეობასაც, სიმპტომებსაც. შემდეგ გაჩნდა გაიდლაინები – მკურნალობის მეთოდები დაიხვეწა.
ჩვენ გვყოლია ისეთ პაციენტებიც, რომლებიც აცრილები ყოფილან, როგორც ერთჯერადად ასევე სრულად აცრილები. პატარა სტატისტიკასავით გვქონდა, იმათთან შედარებით ვინც არ იყვნენ აცრილები. აცრილებში დაავადება უფრო მსუბუქი მიმდინარეობით ხასიათდებოდა. მათი, გართულებები ფილტვების და გულ-სისხლძარღვთა სისტემების დაავადების მხრივ, უფრო ნაკლები იყო. ეს ეხება ყველა აცრას, როგორც ჩინურ ვაქცინებს, ასევე ფაიზერს.
დღევანდელი მდგომარეობიდან გამომდინარე, ჩემი აზრით საჭიროა აცრა, იმიტომ, რომ პროცენტული თვალსაზრისით, კოვიდინფიცირებულ პაციენტებს უფრო კეთილსაიმედო მდგომარეობა აქვთ. ორგანიზმი მომზადებულია ამ დაავადებისთვის. თვითონ აცრის ხიბლიც ეგ არის, რომ ის არ გიცავს იმისგან, რომ კოვიდი არ დაგემართება, მაგრამ გიცავს მისგან გამოწვეული შემდგომი გართულებებისგან“ ,- „რუსთავის“ კოვიდთერაპიის განყოფილების ხელმძღვანელი გიორგი მოდებაძე.
საუბრობს, თუ რატომ არის მოსახლეობის დიდი ნაწილი კვლავ აუცრელი.
„ ჩემი აზრით, ალბათ, იმიტომ რომ თითქმის ყველამ გადაიტანა ეს ვირუსი და ახლა შედარებით მსუბუქი მიმდინარეობა აქვს მის შემდგომ შტამებს. თუმცა, არავინ იცის რომელი შტამი შეხვდება პაციენტს, შეიძლება ეს იყოს დელტა შტამი, რომელსაც ცუდი გამოსავალი აქვს. შესაბამისად, ჯობია, მითუმეტეს ქრონიკული დაავადების პაციენტები აიცრან, რომ მეტად დაიცვან თავი“, – გიორგი მოდებაძე.
მასალა მომზადებულია „ვაქცინაციის პროცესის ხელშეწყობა ქვემო ქართლის რეგიონში“ -მიერ პროექტის „Vaccination4Georgia” ფარგლებში, რომელიც ხორციელდება გერმანიის საერთაშორისო თანამშრომლობის საზოგადოების მიერ (GIZ) საქართველოს სტრატეგიის და განვითარების ცენტრთან პარტნიორობით. პროექტი დაფინანსებულია გერმანიის ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ფედერალური სამინისტროს (BMZ) მიერ.
ავტორი: ნინო ბერიძე
თარგმანი: აინურა ალიევა
მასალის გამოყენება შეგიძლიათ, მხოლოდ, ვებგვერდის მითითებით
QvemoQartli.ge
Koronavirus pandemiyası başlayandan ictimaiyyətin müəyyən hissəsinin ən böyük gözləntisi peyvəndin yaradılması idi. Müasir texnologiyanın və alimlərin birgə səyi nəticəsində qısa müddətdə peyvənd yaradıldı. Yeni virusa qarşı bu gün artıq bir neçə növ peyvənd mövcuddur.
Ancaq, baxmayaraq ki, peyvəndin təhlükəsizliyi və effektivliyinə dair artıq bir çox nümunə var, yenə də etibarsızlıq mövcuddur. Bu baxımdan bizim ölkə də istisna deyil. Gürcüstanda peyvəndə qarşı çıxanların vətəndaşların sayı elə də az deyil.
Mütəxəssislər bu faktı müxtəlif vəziyyətlərlə əlaqələndirirlər. Ola bilsin bu peyvəndlə bağlı yanlış məlumat, yaxud öz məlumatsızlıqlarını və onu müşayiət edən qorxuları başqalarına ötürəcək “avtoritetlər” də ola bilər.
Rustavi Mərkəzi Xəstəxanasının epidemioloqu Maia Razmadze pandemiya böhranından və peyvəndin yaradılmasının əhəmiyyətindən danışır.
O, qeyd edir ki, peyvənd böyük iş gördü və onun yaradılmasından bu günə qədər, artıq bir çox adamların həyatı xilas olub.
“Xəstələrin çox sayda qəbuluna 2020-ci ilin noyabrından başladıq. Bu xəstəlik o qədər yad idi ki, həkimlər də həmişə axtarış prosesində idilər, xəstələri necə müalicə etsinlər, nə ilə kömək etsinlər və yavaş-yavaş ümumi təcrübə ilə müəyyən bilik də əldə etdik. Ağır, eləcə də yüngül vəziyyətdə olan xəstələr var idi. Həkimlər həmin ağır vəziyyətdə olan xəstələri xilas etmək üçün hər şey edirdilər. Ancaq həmişə bu nəticəni əldə etmək mümkün olmurdu. Peyvənd başlayanda peyvənd olunanlar da xəstələnirdilər, amma peyvənd olunmamış xəstələrlə müqayisədə proses nisbətən yüngül gedirdi.
Ümumiyyətlə, peyvənd çox yaxşı prosesdir. Yalnız kovid peyvəndi deyil, hər hansı peyvənd bizi xəstəliklərdən qoruyur.
Əhali üçün peyvənd mühümdür ki, xəstəliyi daha asan keçirək və epidemioloji vəziyyətə düşməyək” – Maia Razmadze.
“Rustavi” klinikasının Kovid Terapiya Şöbəsinin rəhbəri Qiorqi Modebadze də peyvəndin əhəmiyyətindən danışır.
O, qeyd edir ki, peyvənd kovidin yaratdığı çətinlikləri aradan qaldırmaq üçün vacibdir.
“Bu elə xəstəlik idi ki, onun mezologiyasını da bilmirdik. Mərhələli olaraq onun müalicəsini, gedişatını, əlamətlərini öyrənirdik. Sonra təlimatlar yarandı – müalicə metodları formalaşdı.
Bizim elə xəstələrimiz də olub ki, birdəfəlik və ya tam peyvənd olunublar. Onlarla müqayisədə peyvənd olunmayanlarla bağlı kiçik statistikamız da var idi. Peyvənd olunanlarda xəstəlik daha yüngül olaraq qeydə alınırdı. Onların ağciyər və ürək-qan damar sistemi xəstəlikləri baxımından daha az çətinlikləri var idi. Bu Çin peyvəndinə eləcə də Pfizer peyvəndinə də aiddir.
Bugünkü vəziyyətdən irəli gələrək, mənim fikrimcə peyvənd vacibdir, çünki faiz baxımından, kovidə yoluxmuş xəstələrin vəziyyəti daha qənaətbəxşdir. Bədən bu xəstəliyə hazırdır. Peyvəndin cazibəsi də budur ki, o səni kovidə yoluxmaqdan qorumur, amma onun yaratdığı sonrakı ağırlaşmalardan qoruyur” – “Rustavi” klinikasının Kovid Terapiya Şöbəsinin rəhbəri Qiorqi Modebadze bildirib.
O, əhalinin çox hissəsinin hələ də niyə peyvənd olunmamasından danışır.
“Mənim fikrimcə, yəqin, ona görə ki, demək olar hamı bu virusu keçirdi və indi müqayisədə ondan sonrakı ştammlar yüngül gedir. Ancaq heç kim hansı ştammla qarşılaşacağını bilmir. Bu delta ştammı da ola bilər. Onun pis yayılması var. Ona görə də yaxşı olar ki, xüsusilə xroniki xəstəliyi olanlar peyvənd olunsunlar, özlərini daha çox qorumuş olarlar” – Qiorqi Modebadze bildirib.
Material “Kvemo Kartli regionunda peyvənd prosesinə dəstək göstərmək” tərəfindən „Vaccination4Georgia” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb. Layihə Almaniya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Təşkilatı (GIZ) tərəfindən Gürcüstan Strategiya və İnkişaf Mərkəzi ilə tərəfdaşlıqla həyata keçirilir. Layihə Almaniya Federal İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Nazirliyi (BMZ) tərəfindən maliyyələşdirilib.
Müəllif: Nino Beridze
Tərcüməçi: Aynurə Əliyeva
Materialdan yalnız veb-səhifəni qeyd etməklə istifadə edə bilərsiniz.
QvemoQartli.ge